Wij zijn de afgelopen 7 jaar veel onderzoek blijven doen naar melk en andere zuivelproducten. Omdat er weinig onderzoeken te vinden zijn van rauwe melk en rauwe zuivel producten, vind je vooral de negatieve bijwerkingen van gepasteuriseerde, lage kwaliteit zuivel zoals de melk, kwark, yoghurt en vla soorten zoals wij die kennen uit de supermarkten.
Reden om toch wat meer uitleg te geven over ons proces van melk drinken als baby, over de afbraak van lactose, over calcium én over de lactase, vitaminen en mineralen uit hoogstaande rauwe zuivel producten. We beginnen bij het begin!
Moedermelk
Voor de mens speelt moedermelk een zeer belangrijke rol in de beginjaren. Melk van de moeder is speciaal gemaakt voor de baby. Daarom moedigen we alle moeders aan om vooral borstvoeding te geven. Voor een baby is moedermelk de beste voedingsbron en zorgt het voor optimale weerstand en groei. Moedermelk bevat veel vitaminen mineralen (mits de moeder een goed voedingspatroon heeft) lactose en melksuiker, met als doel optimale groei en ontwikkeling van de baby, passend de periode van ontwikkeling van de baby.
We hebben een aparte handleiding voor moeders die graag begeleid willen worden bij hun voedingspatroon en het optimaliseren van hun moedermelk.
Stoppen met zogen
Maar wat als je geen zuigeling meer bent, maar uitgegroeid en volwassen bent? Dan heb je de melk, met de melksuiker en de lactose niet meer nodig. Stop je op dit moment helemaal met zuivel, dan is dat ook de fase waarin je het enzym lactase niet meer aanmaakt. Dit is het enzym wat lactose afbreekt. Het gevolg is, wat wij nu noemen: “Lactose intolerantie”. Maar deze intolerantie is dus eigenlijk een normaal proces wanneer het kind stopt met zogen bij de moeder.
Nog iets om bij stil te staan: rauwe melk bevat het enzym lactase, wat nodig is om de melk goed te kunnen verteren en waardoor je dus de reactie van lactose intolerantie achterwegen zal blijven. Bij gepasteuriseerde melk is dit enzym verwijderd. Dit is de reden dat veel mensen de koemelk (of producten met koemelk) niet goed kunnen verteren en problemen ervaren.
Ben je dus ‘lactose intolerant’, of komt het omdat je nooit rauwe zuivel hebt geprobeerd met alle benodigde stoffen om het geheel goed te kunnen opnemen? Dit kan je zelf testen. Neem rauwe koe melk en drink iedere dag 150 ML. Kijk hoe je reageert. Merk je niets, all good. Heb je buikpijn, dan ben je wellicht koemelk intolerant. Probeer een rauwe geiten melk en kijk hoe je hier op reageert. De meeste mensen die koemelk niet goed kunnen verdragen, kunnen wel geit of schapen melk/yoghurt/kaas verdragen, mits dit uiteraard een rauwe variant is met alle belangrijke stoffen.
Lactose intolerantie
Per persoon verschilt de mate van intolerantie. De één kan ontzettend ziek worden, terwijl de ander er beter tegen kan en weinig of geen klachten opmerkt. Hoe kan dat?
Dit ligt grotendeels aan de bacteriën die de moeder tijdens de zwangerschap binnen heeft gekregen. Zijn dit goede bacteriën geweest, of heeft de moeder een slecht dieet gevolgd, b.v. laag in vet en laag in dierlijke producten? Heeft de moeder grasgevoerde rauwe melk gedronken en rauwmelkse kazen en boters gegeten, wat nog een ‘heel’ product is, puur uit de koe, of heeft moeder lage kwaliteit zuivel gegeten en gepasteuriseerde producten? Dit heeft een enorm effect op het zenuwstelsel, het darmstelsel, de hersenen en het immuunsysteem van de (nog niet geboren) baby.
Oorzaak-gevolg van lactose intolerantie is het feit dat ons lichaam veranderd naarmate we opgroeien. Een natuurlijk, evolutionair proces. In dit opzicht is het ook logisch, dat we na een bepaalde fase overgaan naar een andere fase en dus ander voedsel. Net zoals dieren dat ook doen. Behalve bijvoorbeeld bij bizarre omstandigheden, wanneer het enige doel is: overleven.
In een normale, stabiele omgeving, sluit je een bepaalde fase af. Het lichaam bereidt zich voor op een volgende fase. Je lichaam verandert, je darmen passen zich steeds verder aan (ook aan je omgeving) en ontwikkelen zich.
De vraag is dan: Heb je melk nodig van een dier, om gezond te blijven? Gezien je moeder gestopt is met de natuurlijke borstvoeding. Het logische antwoord is nee, anders had de mens veel langer borstvoeding kunnen geven. Als natuurlijk proces, ontwikkelt ons lichaam zich verder en het heeft geen logische reden om nog steeds lactase aan te maken om lactose af te breken, gezien er normaal gesproken niet langer lactose geconsumeerd wordt.
Geschiedenis
Wij mensen hebben ongeveer 70.000 generaties rond gelopen zonder melk te drinken. Je kan je voorstellen dat er vroeger meer mensen eigen plantsoorten verbouwden en eigen dieren hadden. Op momenten dat de jonge dieren niet meer bij de moeder wilde drinken, konden wij wat van de melk gebruiken. Dit was echter wel rauwe melk, uit hele gezonde dieren.
Pas toen de veeteelt begon, zijn we begonnen met overmatig melk drinken en yoghurt en vla eten. De zuivelindustrie heeft flink zijn best gedaan om melk drinken te promoten. Zoals gezegd, in de begin jaren kwam het echter nog rechtstreeks uit de koe, schaap of ander dier, zonder bewerkt te worden en waren de dieren optimaal gezond, leefden ze buiten en kregen ze geen preventieve medicatie.
Misschien heb je er nog nooit bij stilgestaan, maar tegenwoordig hoef je veel melk niet meer in de koelkast te bewaren. Vroeger was de rauwe melk in fles ongeveer een weekje houdbaar. Nu kan je deze buiten de koelkast maanden bewaren. Dat gaat niet zomaar, dit is omdat de cellen beïnvloed zijn en niet meer in zijn huidige vorm bestaan.
Nu is alle melk, yoghurt, kwark, boter die je in grote getalen in de supermarkt ziet staan:
-chemisch bewerkt
-gepasteuriseerd
-gehomogeniseerd
..en kan het ook nog resten van antibiotica en groeihormonen bevatten, omdat de koeien regelmatig medicatie krijgen. Hier wordt wel op getest en dit zou niet mogen voorkomen.
Daarnaast worden veel koeien kunstmatig beïnvloed om meer melk te produceren. Regelmatig hebben ze last van ontstoken uiers, krijgen ze geen of weinig natuurlijke voeding en worden ze flink bijgevoerd om genoeg energie te hebben voor de hoeveelheid melk die ze moeten produceren.
Welke vitaminen en mineralen bevatten de rauwe, grasgevoerde zuivel producten?
Als je kijkt naar graan gevoerde melk, kaas en boter, vergeleken met gras gevoerde, wint de gras gevoerde versie in alle opzichten. Kijkend naar het vetgehalte, vet oplosbare vitamines, pigmenten, onmisbare omega 6 en omega 3 vetzuren, maar ook vitamine K2 en vitamine A zijn hoger in gras gevoerde producten.
Roomboter is de koning van alle vetten, zeker de roomboter gemaakt is van rauwe melk en wanneer het afkomstig is van gras gevoerde biologische koeien. Boter bevat namelijk van nature voor ons lichaam belangrijke in vet oplosbare vitamine, zoals A, D, K2 en E, maar ook selenium, koper, zink, mangaan en chroom wat allemaal nodig is voor een goede ontwikkeling van het lichaam en de hersenen.
Ook zorgt boter voor iodine, cruciaal voor onze schildklier functie. Net als eigeel is boter rijk in cholesterol en bevat het lecithine. Dit zorgt er voor dat de cholesterol niet neerslaat in de aderen en dus niet meer schadelijk is. Verder bevat boter DHA, belangrijk voor onze hersenen ontwikkeling en hersenfunctie.
Het allerbelangrijkste is dat boter zorgt voor arachidonzuur (een belangrijk vetzuur), wat momenteel een ondergewaardeerde soort vet is, wat essentieel is voor een gezonde huid, de darmwerking en de hersenfunctie.
Heb je calcium nodig uit melk, voor sterkte botten?
Hoe ouder we worden, hoe meer we op moeten letten voor botontkalking. Ons bot verliest zijn mineralen en wordt poreus. Helaas is ook dit een normaal en natuurlijk proces.
Gezien botten bestaan uit kalk en melk een bron van calcium is (kalk), lijkt het logisch om melk te drinken. Echter is de verhouding voor de opname voor ons lichaam, niet gelijk aan bijvoorbeeld de moeder melk die wij drinken van onze moeders als baby zijnde.
Een andere goede bron van calcium zijn andere dierlijke producten zoals vis (sardientjes en viseitjes bijvoorbeeld), vlees, orgaanvlees, eieren en botten(bouillon). Ook zorgt krachttraining voor sterke botdichtheid en daarom adviseren we iedereen om een vorm van krachttraining te doen, zeker als je ouder wordt.
Ideale verhouding calcium-fosfor
De ideale verhouding calcium-fosfor voor mensen is 2:1. Dus twee keer zoveel calcium als fosfor. Door de juiste verhoudingen neemt het lichaam de calcium, fosfor en de magnesium samen op. Melk van de mens (moedermelk) bestaat precies uit deze samenstelling en verhouding.
De melk van de koe echter niet. De verhouding calcium/fosfor is nagenoeg gelijk, bijna 1:1.
Het gevolg: Ons lichaam merkt dat het voeding binnen krijgt dat niet in balans is om op te nemen en gaat zelf aan het werk om de verhoudingen kloppend te maken. Dit kan gecompenseerd door andere voeding, maar wij hebben zelf ook een voorraad calcium.
Een gevolg kan zijn, dat we de calcium (deels) uit onze eigen voorraad halen als we dit niet voldoende elders vandaan halen.
De grootste hoeveelheid calcium bevind zich: in onze eigen botten. Dat is de plek waar wij calcium kunnen gaan onttrekken om de verhoudingen kloppend te maken.
Dit is dus een belangrijke reden, om niet de bewerkte producten uit de winkel. We kunnen wél andere voeding tot ons nemen, met veel calcium om de verhoudingen kloppend te maken. (Zoals hierboven ook al eens benoemd: zelf getrokken bottenbouillon, (orgaan)vlees, eieren en vis).
Calciuminname door dierlijke producten zoals botten en vlees
Nu zitten we nog het met de calciuminname. Het doel is om tussen de 800 en 1200 milligram aan calcium per dag binnen te krijgen. Wij willen de focus graag verleggen naar andere producten waar je veel calcium uit kunt halen, aangezien er in eerste instantie dus vaak aan zuivel gedacht wordt als bron.
Zoals gezegd, bevindt er zich veel calcium in onze botten. Calcium zit ook in grote hoeveelheden in dierlijke botten, zoals bijvoorbeeld in rundermerg, maar ook in ei, lever, vis(eieren) en in rood vlees. Aangezien we al sinds de oertijd dieren hebben gevangen en in het verleden bijna het gehele dier gebruikten om te consumeren, was dit onze bron grootste bron van calcium. Dit doen we nu niet meer. We eten meestal maar een stukje van het dier, terwijl het eten van het gehele dier dus eigenlijk dé perfecte manier om aan calcium te komen.
Dierlijke botten zijn een geweldige bron voor calcium en bevatten bovendien nog veel meer vitaminen en mineralen zoals silicium, zwavel, kalium, fosfor, ijzer en vitamine A.
Verder bevat vlees (12 gram in steak per 100 gr) en eieren (50 mg per ei) ook veel calcium, net als groenten, fruit en verschillende soorten noten en zaden (in verhouding in mindere mate en de opname van plantaardige voeding is anders dan de opname van dierlijke producten). Maak je eigen bouillon, lees hier hoe je dat heel gemakkelijk doet!
Vitaminen en mineralen
Magnesium, kalium, zink, koper, collageen en silicium spelen één van de belangrijkste rollen bij het calcium proces. Deze stoffen zorgen in het lichaam voor het ‘ontstaan’ van calcium in onze botten en zorgen voor een goede botdichtheid. Dat niet alleen, ze zorgen ook voor een gezonde huid, sterke nagels etc. Calcium in de botten ontstaat door het proces in het lichaam. Magnesium en silicium vind je eveneens in dierlijk orgaanvlees zoals lever, longen, nieren en hart, in bottenbouillon, maar ook in epsomzout en in granen. Silicium vind je ook in (goede kwaliteit) drinkwater.
Calcium aanvullen met supplementen?
Het calcium proces volstaat normaal gesproken met voldoende onbewerkte, natuurlijke voeding wanneer dit dierlijke voeding bevat. Dit is ook de reden waarom je niet zomaar alles kunt aanvullen met een (calcium) supplement. De samenstelling, de werking, en de manier van opname is anders dan bij een natuurlijk product, waardoor ons lichaam er ook anders op reageert. Dit heeft alles te maken met dit proces dat in het lichaam plaatsvindt.
Onthoud dat er tegenwoordig veel verschillende supplementen te vinden zijn en dat deze allemaal door de mens gemaakt worden. Supplementen bevatten naast de hulpstof, ook stoffen die zorgen dat het product b.v. niet gaat plakken aan de verpakking, dat het goed door te slikken is, dat het bij elkaar blijft etc. Daarom is ons advies om altijd eerst je voeding te optimaliseren en daar je grootste winst mee te behalen.
Alleen het ‘eten’ van vitaminen en mineralen is niet voldoende
Je zorgt er dus voor, dat je door je voeding voldoende calcium, magnesium, Vitamine D en silicium (kiezelzuur) binnen krijgt, zodat je lichaam de calcium in je botten kan ‘aanmaken’. Dat is de eerste stap. Om er ook optimaal van te kunnen profiteren zal je het volgende moeten blijven doen:
- Voldoende bewegen zodat calcium ergens ‘naar toe kan gaan’. Door beweging houd je calcium in je botten.
- Zorg voor vitamine D. Dit kan door een 10-15 minuten per dag zonlicht op je (gehele) huid te krijgen. Zon regelt het gebruik van calcium door het lichaam, dus dit is een belangrijk onderdeel om in de gaten te houden. Vitamine D kun je ook consumeren door dierlijke producten te eten zoals vette vis, vlees en ei. Let hierbij op dat de dieren zelf ook buiten hebben geleefd.
- Niet roken. Uit onderzoeken blijkt bv. dat het risico op botbreuken bij tweelingen 40% verschilt tussen de rokende en niet rokende zwangere moeder. Sowieso is roken een besproken onderwerp als we het hebben over gezondheid. 😉
- Vermijd (teveel) cafeïne, zoals in thee, koffie en frisdrank.
- Vermijd alcohol.
- Een goede verdeling tussen eiwitten, vetten en koolhydraten is van groot belang. Wil je je eigen voedingsschema met de juiste verhoudingen voor jou, kijk dan op www.buildinghealthybodies.nl
- Vermijd slecht zout. We doelen vooral op bewerkte- en kant en klare producten die extreem veel natrium bevatten. Als je via onze voedingsschema’s eet, dan eet je 90% van de tijd onbewerkt. Dan is het juist belangrijk dat je per dag 1-2 theelepels aan zeezout toevoegt aan je voedingspatroon om er voor te zorgen dat je zoutniveau optimaal blijft. Dit speelt een belangrijke rol bij (zware) sportmomenten, herstel en je energielevel. Verder adviseren we om epsomzout toe te voegen aan je water.
Kwaaltjes, heb je er wel eens last van?
- Spierkrampen?
- Vaak verkouden?
- Last van hooikoorts?
- Regelmatig bijholteontsteking?
- Huiduitslag?
- Last van je hormonen?
- Astma?
Zuivelproducten stimuleren de slijmvliezen. Als je hier gevoelig voor bent, kan het zijn dat je inderdaad meer last hebt van verkoudheid en dat je hooikoorts krijgt. Maar dat is niet het enige. De lage kwaliteit zuivel zorgt bij veel mensen ook voor een slechte huid en onrustige darmen. Denk aan pukkeltjes op de rug en schouders of in het gezicht.
Gepasteuriseerde melk, van de nu ‘normale’ koe wordt door wetenschappers ook in verband gebracht met andere ziekten zoals bijvoorbeeld kanker, hartziekten, leukemie, autisme, schizofrenie, diabetes, en bipolaire stoornissen. Ook is lage kwaliteit zuivel een veel genoemde oorzaak bij PMS. Lage kwaliteit zuivelproducten kunnen een grote hoeveelheid hormonen, ontstekingswaarden en antibiotica bevatten, die onze hormonen negatief beïnvloeden.
Veel mensen zeggen dat melk gewoon kwalitatief goed is en er geen resten in zitten van ontstekingen van de koe of van medicatie, omdat boeren gecontroleerd worden. Wij stellen echter voorop, dat als een dier niet in zijn natuurlijke leefomstandigheden leeft, maar veel binnen is, weinig gras te eten krijgt maar vooral veel graan en mais en preventief medicatie krijgt omdat het anders ziek wordt, nooit een volwaardig product kan leveren. Dit betreft zowel het vlees als de melk van deze dieren, ongeacht welk dier het is.
Helaas komt het ook regelmatig voor, dat koeien ontstekingen hebben aan de uiers door het vele melken. Ook dit heeft een negatieve invloed op de melk.
Winden en buikpijn
Sommigen van ons merken vrij snel dat ze niet goed tegen (teveel) lage kwaliteit zuivel kunnen. Vooral als er veel gebruik gemaakt wordt van ‘Low Quality’ zoals goedkope kaas, melk en eiwit shakes. (We all know those farts!)
Als je eiwitshakes hebt besteld en de winden en/of buikpijn niet al erg genoeg vindt: de opname van vitaminen en mineralen wordt ook enorm belemmerd. Je lichaam geeft zelf al aan dat er iets niet klopt. Luister naar deze seintjes en negeer dit niet. Je lichaam geeft het zelf aan, dus tijd om iets te veranderen. Lees meer over je darmen en goede ontlasting in onze blog: Praatje poep!
Welke opties zijn er, als je geen zuivelproducten uit de winkel (meer) wilt kopen?
Ons doel is om iedereen bewust te laten nadenken over de voeding die je dagelijks eet. Gezien we ons eten niet meer zelf hoeven te onderhouden, of te vangen, maar het gewoon bij de winkel kunnen kopen, zie je niet meer waar het vandaan komt en hoe het bewerkt is. Als je altijd gedacht hebt dat de melk en de kwark die je in de koelkast hebt staan gezond voor je is, hopen we dat je door dit blog aan het denken hebben gezet.
Als we ergens mee gaan stoppen, zoals jij nu misschien wilt doen met de standaard zuivelproducten, dan zoeken we vaak naar een vervanger. Opties zijn:
1. Biologische volle rauwe koemelk of geitenmelk
10.000 jaren hebben generaties mensen rauwe zuivel producten geconsumeerd. Rauwe zuivel van hoge kwaliteit bevat goede bacteriën, belangrijke enzymen en amino acids, belangrijke vetten, mineralen, calcium en B vitaminen. De melk ‘leeft’ en het gehele pakketje optimaliseert de opname van alle nutriënten. Pasteurisatie maakt de melk onnatuurlijk en haalt zoals eerder gezegd lactase weg, waardoor je het niet meer goed kan verwerken.
Veel mensen die heftig op gepasteuriseerde (‘normale’) koemelk reageren (ook baby’s), kunnen rauwe koemelk vaak wel drinken. Het is echter zo ‘niet meer normaal’ en we staan er niet bij stil, omdat we deze melk niet meer bij de supermarkt kunnen krijgen in Nederland.
Je kent het misschien nog wel, de glazen flessen van vroeger en de melk die direct vanaf de koe is gekomen. Dit is voor veel mensen wél te verwerken. Dit komt omdat het bewerkingsproces achterwege is gebleven. De cellen zijn niet kapot gemaakt en de melk is niet verhit. Er zijn zelfs mensen die met rauwe melk (door de goede en juist zo belangrijke bacteriën) eczeem en allergieën van hun kinderen hebben opgelost, na jaren van alles geprobeerd te hebben. Als je interesse heb, zoek dan vooral “Raw Milk Cure” op. De Mayo Clinic in 1929 heeft patiënten rauwe melk laten drinken van gezonde koeien, niet bewerkt en rijk in hun vet en vitaminen. Destijds gebruikten ze rauwe melk ook om psoriasis te bestrijden, maar ook tegen hart ziekten en diabetes. Ook gebruikte men rauwe melk destijds als schoonheidsbehandeling om de huid fit en gezond te houden.
Moeders die tijdens hun zwangerschap rauwe melk en rauwmelkse kaas consumeren, bereiden hun baby goed voor met de belangrijke bacteriën, wat zorgt voor een sterk immuunsysteem. Helaas worden wij in Nederland, maar ook in andere landen bang gemaakt voor rauwe zuivelproducten, want dit zou schadelijk zijn voor de ongeboren baby. Er is echter geen enkel onderzoek dat aantoont dat rauwe melk of rauw melkse kazen schadelijker zijn dan gepasteuriseerde melk. Als je rauwe melk producten niet gewend bent, let er dan wel op dat je dit opbouwt en begint met kleine beetjes.
Rauwmelkse kazen zijn sowieso door veel mensen met een lactose intolerantie wel goed te doen. Hoe kan dat? Wij hebben ons door een lokale kaasboer laten vertellen dat de kazen gemaakt van rauwe melk na 3 maanden sowieso lactose vrij zijn, waardoor je deze zonder klachten kan eten.
In de meeste gevallen zal je succes hebben met rauw melk en rauw melkse kazen van de koe. Maar lukt het toch niet, probeer dan rauwe geitenmelk en rauw melkse geiten producten. Veel mensen ervaren geen negatieve bijwerkingen bij geitenmelk. Dit komt omdat de verhoudingen van geitenmelk meer overeenkomen met de mens dan bijvoorbeeld koemelk, maar ook omdat sommige mensen gevoelig zijn voor koemelk zelf.
Wat verder belangrijk is, is de kwaliteit van leven van het dier. Dit noemen we meestal biologisch, maar niet iedereen heeft dit label eraan hangen, omdat dit de boer geld kost. Vraag dus altijd aan je boer, hoe de dieren verzorgd worden. Belangrijk is dat de dieren vooral buiten leven, 95% van de tijd gras eten en geen (onnodige) medicatie krijgen.
2. Biologische volle kokosmelk
3. Rijstmelk of amandelmelk *Deze hebben de minste voorkeur, we hebben liever dat je kiest voor de rauwe dierlijke melk en kazen of voor een volle kokosmelk. Het heeft geen meerwaarde voor je gezondheid om deze producten dagelijks te consumeren, het is enorm lang houdbaar gemaakt en zit in plastic verpakt. Er zijn nog veel meer ‘melk’ opties, je kunt het zo gek niet bedenken. We zijn echter geen fan van allerlei plantaardige opties.
Conclusie
Zuivel is een veelbesproken onderwerp en er is veel negatieve informatie te vinden over zuivel. Zo stonden wij er 5 jaar geleden ook in. In onze voedingsschema’s stonden dan ook geen kwark of andere melk producten, op ghee, (rauwe) kaas en roomboter na. Onze leden merkten bij het volgen van de voedingsschema’s ook daadwerkelijk positief verschil als ze geen zuivel dronken of aten en velen miste het niet. Degene die het wel misten, hebben we destijds geïnformeerd om een volle, rauwe biologische variant te eten, het liefst van een lokale boer.
We zijn er nu ook over eens dat rauwe zuivel producten zoals ghee, rauwmelkse kazen en boter, en rauwe melk soorten, in combinatie met vlees, vis, eieren en bouillon een goede basis zijn voor de meeste mensen. We merken dat de ghee, roomboter en rauwmelkse kazen geen enkel negatief effect hebben gehad op de darmen, de huid of de botdichtheid.
Zoals eerder aangegeven is iedereen uiteraard vrij in de keuze om dagelijks wel of geen zuivelproducten te eten/drinken als je onze voedingsschema’s volgt. Maar om voldoende calcium te consumeren is het dus geen must. Ben je erg gevoelig voor zuivel producten, test dan een keer de rauwe melk van de koe of geit, rauw melkse kaas en ghee uit. Begin vooral met kleine porties. Zorg daarnaast dat je inname van bottenbouillon, ei, vis en (orgaan)vlees optimaal is zodat je daar veel calcium en andere vitaminen en mineralen uit haalt.
